St Jan

Juni is de tijd van de zomerzonnewende, waarbij de zon haar hoogste positie aan onze hemel bereikt en de dagen het langst zijn. Sint Jan is de tegenpool van Kerstmis dat op de winterzonnewende valt.

Na een donkere en angstige winterperiode, waarin de mensen letterlijk moesten overleven, was de vreugde voor het terugkerend zonlicht en de dankbaarheid voor de warmte groot. Deze dankbaarheid en vreugde werd gevierd op het hoogtepunt van dat licht en die warmte. Door het aansteken van vele vuren hoopte men het terug keren naar de koude en donkere dagen nog even uit te kunnen stellen. Ook kende men aan dit vuur een zuiverende werking toe.
Er werd om het vuur heen gedanst en over het vuur heen gesprongen. Een sprong over het vuur zou helpen om ongeluk en ziekte te verjagen en kracht te geven voor de komende donkere tijd. Daarom werd ook ziek vee door het vuur gejaagd.

In geen ander jaargetijde zien we de natuur zo uitbundig en rijk als in deze periode. Bloemen bloeien in bonte kleuren. Rond Sint Jan schieten volgroeide bloemen en struiken vaak weer opnieuw uit: de zogenaamde ‘Sint Jansloten’. Ook de mens heeft die neiging; na de donkere winterdagen waarin we naar binnen keren, nodigt de periode na de zomerzonnewende uit om weer naar buiten te keren. We geven ons over aan de zonnewarmte en onze zintuigen. We genieten van het buitenleven, het is makkelijker om even zorgeloos te zijn.

Om jezelf niet helemaal te verliezen in deze weelderige zomerse uitbundigheid geeft de natuur ons roodfruit. Kersen, aardbeien, frambozen en bessen. Vruchten met een rode kleur zijn bloedzuiverend. Dit komt omdat er in rood fruit veel ijzer zit. IJzer zorgt ervoor dat wij niet te veel buiten onszelf raken, of zelfs verliezen in de zintuigwereld.

Tijdens de Middeleeuwen werd het zonnewendefeest tot ‘Sint Jan’ verchristelijkt en gekoppeld aan de feestdag ter ere van de geboorte van Johannes de Doper. Johannes doopte mensen in de rivier en riep hen op om tot bezinning te komen terwijl hij de komst van de Christus aankondigde. Toen hij ook Jezus doopte, daalde de Geest uit de hemel op hem neer zodat hij de Christus werd.
De geboorte van Johannes wordt gevierd, precies een half jaar na de geboorte van Jezus.

De Sint Jansdag is de tegenpool van de kerstnacht. Het uiterlijke licht en de uiterlijke zonnewarmte staan hier tegenover de geboorte van een nieuw innerlijk licht in de diepste duisternis.

In de weekspreuk staat: Ik moet mezelf verliezen, om mijzelf terug te vinden. Dat is ook precies wat er gebeurt in de Johannestijd.

Hoe vieren wij Sint Jan op de Vrije School?

We vieren op Sint Jan de langste dag van het jaar in het besef dat na dit keerpunt het daglicht weer zal gaan afnemen. Sint Jan wijst daarom ook vooruit naar de geboorte van een nieuw innerlijk licht met Kerstmis wanneer de nachten op hun langst zijn. Het is een vreugdevol feest dat de zomer viert, met spellen en een picknick. Het eten dat we delen tijdens Sint Jan is daar onder andere een symbool van; ‘Dat wat ik geschonken heb gekregen, deel ik’.

Sint Jan vieren we met de hele scholengemeenschap op een vrijdagavond, op een mooie plek in de natuur. Hierin genieten we samen van dans, muziek, het delen van lekker eten en drinken en springen we over het vuur. Overdag maken de kinderen op school (en kleuters thuis) al een bloemenkrans van echte bloemen die zij tijdens het feest dragen op het hoofd.